«Ευαισθητοποίηση σε Θέματα Ψηφιακής Ασφάλειας: Προτάσεις και Λύσεις για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις»
άρθρο στο περιοδικό IT Security Pro
Από την Αννα Μαρμαροτούρη, Marketing Manager του Φορέα Πιστοποίησης AXIA CERT
Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας και η ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων έχουν φέρει στην επιφάνεια την ανάγκη για ενισχυμένη ψηφιακή ασφάλεια, για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους, ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), που συχνά δεν διαθέτουν τους πόρους ή την εξειδίκευση για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις απειλές. Η ψηφιακή ασφάλεια δεν αφορά μόνο την προστασία των δεδομένων, αλλά επιπλέον την επιβίωση και τη φήμη των επιχειρήσεων. Έτσι η ευαισθητοποίηση σε θέματα ψηφιακής ασφάλειας και η υιοθέτηση προτύπων και πρακτικών στον τομέα της κυβερνοασφάλειας είναι καθοριστική.
Σημασία της Κυβερνοασφάλειας για τις ΜΜΕ
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συχνά υποτιμούν τον κίνδυνο των κυβερνοεπιθέσεων, θεωρώντας ότι δεν αποτελούν πρωταρχικό στόχο λόγω του μεγέθους τους. Ωστόσο, πολλές επιθέσεις στοχεύουν ακριβώς τέτοιες επιχειρήσεις, καθώς μπορεί να είναι πιο ευάλωτες. Σύμφωνα με έρευνες, σχεδόν το 43% των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο στοχεύουν μικρές επιχειρήσεις, ενώ μόλις το 14% αυτών είναι έτοιμες να τις αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά . Οι επιθέσεις αυτές μπορούν να έχουν καταστροφικές συνέπειες, όπως διαρροή πληροφοριών και δεδομένων της επιχείρησης και των συνεργατών της, απώλεια εμπιστοσύνης από τους πελάτες, παραβίαση προσωπικών δεδομένων, καταστροφή των πληροφοριακών συστημάτων, και τεράστιες οικονομικές ζημιές.
Ευαισθητοποίηση και Εκπαίδευση: Το Βασικό Στοιχείο
Η ευαισθητοποίηση και η εκπαίδευση σε θέματα κυβερνοασφάλειας αποτελούν θεμελιώδες βήμα για τη μείωση των κινδύνων. Αλλά οι ανθρώπινοι παράγοντες, όπως το mail phishing και η μη ασφαλής συμπεριφορά στο διαδίκτυο, παραμένουν από τις μεγαλύτερες απειλές για τις ΜΜΕ. Η διαρκής εκπαίδευση των εργαζομένων και η καθιέρωση σαφών πολιτικών είναι απαραίτητη για την επιτυχή εφαρμογή ενός συστήματος ασφαλείας.
Επομένως, η πρόληψη, μέσω της καθιέρωσης μέτρων προστασίας των πληροφοριακών συστημάτων, θέσπισης τακτικών ελέγχων τρωτότητας των συστημάτων (vulnerability assessment), ευαισθητοποίησης του προσωπικού, δοκιμαστικών ελέγχων αντίδρασης προσωπικού (π.χ. σε mail phishing) και της υιοθέτησης του προτύπου ISO 27001, μπορεί να εξοικονομήσει πολλά περισσότερα από την εκ των υστέρων αντιμετώπιση μιας παραβίασης.
Τι είναι το ISO 27001 και πώς βοηθάει;
Το πρότυπο ISO 27001 είναι το διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο που παρέχει ένα πλαίσιο για τη διαχείριση της ασφάλειας των πληροφοριών. Η εφαρμογή του βασίζεται σε ένα Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Πληροφοριών (ISMS), το οποίο επιτρέπει στις επιχειρήσεις να εντοπίζουν, να αξιολογούν και να διαχειρίζονται τους κινδύνους που σχετίζονται με τα δεδομένα τους.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να επωφεληθούν σημαντικά από την υιοθέτηση του ISO 27001, διότι παρέχει δομημένα βήματα που βοηθούν στη δημιουργία μιας ισχυρής πολιτικής ασφάλειας. Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του προτύπου είναι η ευελιξία του, που επιτρέπει την προσαρμογή του στις ανάγκες και τους περιορισμούς κάθε επιχείρησης, χωρίς να απαιτεί υπερβολικά κόστη. Παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο που υποστηρίζει τη συμμόρφωση με νομοθεσίες, όπως ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR), καθιστώντας το ισχυρό όπλο για τις επιχειρήσεις που διαχειρίζονται ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα . Σημαντικό εργαλείο ειδικά για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, είναι το ISO 27701 το οποίο αποτελεί επέκταση του ISO 27001.
Επιπλέον, η πιστοποίηση ISO 27001 σε συνδυασμό με το ISO 27701 βοηθά τις επιχειρήσεις να μειώσουν το κόστος που συνδέεται με παραβιάσεις δεδομένων. Τα πρόστιμα για μη συμμόρφωση με τον GDPR είναι σημαντικά, και μια επιχείρηση που έχει εφαρμόσει τα κατάλληλα μέτρα σύμφωνα με το ISO 27001/ ISO 27701 μπορεί να προστατευτεί αποτελεσματικότερα από νομικές και οικονομικές συνέπειες. Σύμφωνα με μελέτες, το κόστος παραβίασης δεδομένων σε μικρές επιχειρήσεις μπορεί να φτάσει τα εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, ενώ οι επιχειρήσεις που υιοθετούν τακτικές προληπτικής ασφάλειας έχουν σημαντικά λιγότερες απώλειες .
Επιπλέον, η συμμόρφωση με το πρότυπο ενισχύει την εμπιστοσύνη των πελατών, καθώς τους παρέχει διαβεβαιώσεις ότι τα προσωπικά τους δεδομένα προστατεύονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο .
Ο Ρόλος της Κοινότητας των Επαγγελματιών της Κυβερνοασφάλειας
Παράλληλα, ο κλάδος των επαγγελματιών πληροφορικής διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην υποστήριξη των ΜΜΕ, προσφέροντας εξειδικευμένες υπηρεσίες για την ανάπτυξη και υλοποίηση τεχνολογικών λύσεων ασφάλειας. Οι επαγγελματίες της πληροφορικής με εξειδίκευση στην κυβερνοασφάλεια βοηθούν τις επιχειρήσεις να κατανοήσουν τις τεχνικές πτυχές του ISO 27001, όπως η διαχείριση κινδύνων, η κρυπτογράφηση δεδομένων και η προστασία από κυβερνοαπειλές, ενισχύοντας συνολικά την ασφάλεια και τη συμμόρφωσή τους με το πρότυπο.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να επωφεληθούν από τις εξειδικευμένες υπηρεσίες και τη γνώση των επαγγελματιών αυτών:
- Υπηρεσίες Διαχείρισης Απειλών (Threat Intelligence): Οι επαγγελματίες της κυβερνοασφάλειας παρακολουθούν διαρκώς τις νέες απειλές και προσφέρουν υπηρεσίες που βοηθούν τις επιχειρήσεις να ανιχνεύουν και να αποτρέπουν επιθέσεις σε πρώιμο στάδιο.
- Αναγνώριση και Αντιμετώπιση Συμβάντων (Incident Response): Σε περίπτωση παραβίασης, οι ειδικοί μπορούν να αντιδράσουν γρήγορα, περιορίζοντας τις συνέπειες και προστατεύοντας τα κρίσιμα δεδομένα.
- Συμβουλευτικές Υπηρεσίες: Οι ειδικοί της κυβερνοασφάλειας μπορούν να βοηθήσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αναπτύξουν στρατηγικές και πολιτικές ασφάλειας προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τον κλάδο τους.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να ενισχύσουν την ασφάλειά τους υιοθετώντας συγκεκριμένες πρακτικές και εργαλεία που βοηθούν στην προστασία των δεδομένων τους:
- Πολυπαραγοντική Επαλήθευση (MFA): Η χρήση περισσότερων από ένα μέσων επαλήθευσης ταυτότητας για την πρόσβαση σε κρίσιμα συστήματα μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο παραβιάσεων.
- Κρυπτογράφηση Δεδομένων: Η κρυπτογράφηση διασφαλίζει ότι τα δεδομένα είναι μη αναγνώσιμα σε περίπτωση διαρροής ή παραβίασης.
- Ασφαλή Αντίγραφα Ασφαλείας: Τακτικά αντίγραφα ασφαλείας που διατηρούνται σε ασφαλή τοποθεσία, εξασφαλίζουν ότι η επιχείρηση μπορεί να επαναφέρει τα δεδομένα της σε περίπτωση επίθεσης, όπως ransomware.
- Λογισμικό Διαχείρισης Ασφαλείας (SIEM): Τα συστήματα διαχείρισης πληροφοριών και συμβάντων ασφαλείας (Security Information and Event Management – SIEM) συλλέγουν δεδομένα από διάφορες πηγές και βοηθούν στην ταυτοποίηση και την απόκριση σε πιθανούς κινδύνους.
Συμπέρασμα
Η κυβερνοασφάλεια αποτελεί ζήτημα υψηλής προτεραιότητας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι συχνά ευάλωτες σε επιθέσεις. Η πιστοποίηση κατά ISO 27001 παρέχει ένα δοκιμασμένο και ευέλικτο πλαίσιο για τη διαχείριση των κινδύνων ασφάλειας, ενισχύοντας την προστασία των δεδομένων και την επιχειρηματική ανθεκτικότητα και βιωσιμότητα. Η επένδυση στην ασφάλεια των πληροφοριών μέσω της ευαισθητοποίησης και της πιστοποίησης δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από συνεχείς ψηφιακές απειλές.
Η AXIA CERT και ενίσχυση της ασφάλειας των ΜΜΕ
Ο Φορέας Πιστοποίησης AXIA CERT έχει αναγνωρίσει την σημαντικότητα της προστασίας των επιχειρήσεων από τις κυβερνοαπειλές και έχει αναπτύξει και προσφέρει μια σειρά υπηρεσιών με στόχο την ενίσχυση της θωράκισης των επιχειρήσεων. Οι βασικές υπηρεσίες είναι:
- Αξιολόγηση και πιστοποίηση συστημάτων διαχείρισης ασφάλειας πληροφοριών σύμφωνα με το πρότυπο ISO 27001
- Αξιολόγηση και πιστοποίηση συστημάτων διαχείρισης πληροφοριών Ιδιωτικότητας (προσωπικών δεδομένων) σύμφωνα με το πρότυπο ISO 27701
- Υπηρεσίες Αξιολόγησης Ευπαθειών Ασφάλειας (Vulnerability Assessment Services). Διενέργεια συστηματικής επισκόπησης των αδυναμιών ασφαλείας σε ένα σύστημα πληροφοριών.
- Phishing Security Test. Αξιολόγηση της ευαισθητοποίησης του προσωπικού και της ετοιμότητας του να αντιμετωπίσει επιθέσεις phishing (ποσοστό των υπαλλήλων που είναι επιρρεπείς στο phishing)
- Δοκιμές παρείσδυσης (penetration test). Αξιολόγηση ενός πληροφοριακού συστήματος μέσα από μια προληπτική, εξουσιοδοτημένη προσπάθεια παρείσδυσης στα πληροφοριακά συστήματα και δίκτυα της επιχείρησης, από εξειδικευμένους μηχανικούς μας που ενεργούν ως κακόβουλοι χρήστες.
Πηγές:
- European Union Agency for Cybersecurity (ENISA): Reports on cyber threats targeting SMEs (2023).
- PwC: “The 2023 Global Digital Trust Insights” – Report on cyber security for small businesses.
- ISO 27001: International standard for information security management.